Latince ismi : Curcuma longa

 Zerdeçal, zencefil familyasından lifli bir bitki olan Curcuma longa bitkisinin kökünden elde edilmektedir. Kaynatıldıktan ya da buharda bekletildikten sonra sonra kurutulur ve ufalanır. Başta Hindistan olmak üzere Çin ve Endonezya'da da yetiştirilmektedir. Hafif bir aroması ve zencefile benzer, keskin bir tadı vardır. Köri sosu yapımında kullanılan bir baharattır. Özellikle Hint mutfağında ve Güney Asya yemeklerinde kullanılır. Ayrıca hardal yapımında da kullanılmaktadır. Serin, kuru ve karanlık yerlerde saklanmalıdır. Parlak sarı rengiyle zerdeçal, M.Ö. 600'lü yıllardan bu yana boya, ilaç ve baharat olarak kullanılmaktadır. Marko Polo zerdeçalı “safranın yerini tutan ama safran olmayan bir sebze” olarak tanımlamıştır. Endonezyalılar bu baharatı düğün törenlerinde vücutlarının bazı bölümlerini boyamak için kullanırlardı. Zerdeçal ayrıca Asya'da mide ve karaciğer rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılmıştır.

Nerelerde kullanılabilir?
Fümeler, turşular, zerde ve bazı keklerde kullanılır. Yumurtalı yemeklerde de kullanılmaktadır. Çorbalara ilave edilir ve safranın kullanıldığı her yerde kullanılabilir. Bir miktar margarini erittikten sonra içine zerdeçal ekleyerek sebzeler, makarna ve patatesin üzerine dökerek bir sos elde edebilirsiniz

Zerdeçal: Bilimselliği çok araştırılmış bir halk ilacı

Bir halk ilacı ve baharat olarak bildiğimiz zerdeçal aslında birçok hastalığın önlenmesinde ve hatta tedavisinde önemli roller oynar. Güney Asyalıların çok tükettiği zerdeçal ile ilgili binlerce araştırma yapılmıştır. Fakat ucuz olması nedeni ile ilaç sanayinin gözdeleri arasında değildir. Zerdeçal ile ilgili bu yazıyı ilginç bulacağınızı düşünüyoruz

Zerdeçal nedir?

Zerdeçal (zerdeçöp , zerdeçal , safran kökü, sarıboya, zerdeçav,  hint safranı, CURCUMA LONGA L., Zingiberaceae)  polifenolik bir bileşiktir(4).

Zerdeçal sarı çiçekli, büyük yapraklı ve  rizomlu çok yıllk otsu bir bitkidir. Başta Pakistan, Hindistan, Çin ve Bangladeş olmak üzere Asya’nın tropik bölgelerde yetişir. Bitkinin toprak altındaki ana rizomları yumurta veya armut seklindedir. Yan rizomları ise parmak şeklindedir. Rizomların üst yüzü sarımsı, iç yüzü ise sarı renklidir. Acımsı bir tadı vardır.

Piyasada parmak şeklinde (rizom) ve toz şeklinde bulunur. İçinde onlarca madde bulunur. Fakat aktif maddesi kurkumindir. Zerdeçal tozunun yaklaşık 1:30- 1:100 kadarı curcumindir. 1 silme tatlı kaşığı zerdeçal 3 gramdır; ortalama 30-90 mg curcumin içerir.

  200 mg/gün’lük dozlarda (yaklaşık 2-4 silme tatlı kaşığı toz) zerdeçalın antienflamatuvar, antikanserojen ve antiaterojenik olduğu gösterilmiştir. Bilinen bir yan etkisi yoktur.

Zerdeçal  ipek kumaşlar ve ince derilerin boyanmasında ve kına yakmada da renklendirici olarak kullanılmaktadır

Zerdeçalın içindeki maddeler

Çeşitli hastalıklarda zerdeçal

Antiioksidan/zerdeçal

Zerdeçal en etkin ve en yaygın kullanılan antioksidanlardan biridir

Zerdeçal/enflamasyon

Yapılan araştırmalar zerdeçalın lökotirien, prostaglandin, tumor nekroze edici faktör ve interlökin-12 gibi iltihap oluşturan kimyasal maddelerin ortaya çıkışını geciktirip hafiflettiğini göstermiştir

Solunum yolu enfeksiyonları/zerdeçal

Zerdeçal antienflamatuar ve antioksidan etkileri ile solunum yolu enfeksiyonlarınada (üst solunum yolu enfeksiyonu, astım, bronşit, sinüzit) yaygın olarak kullanılan bir halk ilacıdır.

Zerdeçal/kanser

Zerdeçalın aktif maddesi curcumin hem kanserin korunmasını sağlar hem de bazı kanserlerde tedavi edici olarak kullanılmıştır Tümör hücrelerinin üremesini engeller ve toksik yan ürünlerini azaltır

Zerdaçal/Alzheimer

Zerdeçal antioksidan ve antienflamatuar etkileri ile Alzheimer hastalığına gidişi engellemektedir. Zerdeçalın beta-amiloid plaklarının gelişimini yavaşlattığı da gösterilmiştir

Diğer hastalıklar

Zerdeçalın başta  mültipl skleroz (18,19), katarakt oluşumu (20),  karaciğer hasarı (21), enfarktüs(22) ve felç (23) olmak üzere çeşitli hastalıklar üzerine olumlu etkileri olduğuna ilişkin çok sayıda çalışma vardır.
 

Kanserin düşmanı ZERDEÇAL

Zerdeçalın içindeki ‘curcumin’ maddesi kanserli hücreleri öldürüyor. Bilim adamları hint safranı olarak da bilinen zerdeçalın yemek borusu kanserine karşı savaştığını ortaya çıkardı.

Bilim adamları, köri sosunun da içinde bulunan zerdeçal baharatının kanser hücrelerini öldürdüğünü ortaya çıkardı.

Zerdeçalın içinde bulunan “curcumin” adlı madde bugüne kadar kireçlenme ve bunama gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılıyordu. Ancak İrlanda’da bulunan Cork Kanser Araştırma Merkezi’nin son dönemde yaptığı bir araştırmada ise bu maddenin laboratuvar ortamında yemek borusu kanseri hücrelerini öldürdüğü ortaya çıktı.

24 saat içinde öldürüyor

Dr. Sharon McKenna ve ekibi yaptıkları araştırmada curcumin adlı maddenin 24 saat içinde kanser hücrelerini öldürmeye başladığını belirlerken, bu keşfin yeni tedavi yöntemlerine kapı aralayabileceği söyleniyor.

İngiltere Kanser Araştırmaları Merkezi’nden Dr. Lesley Walker da yemek borusu kanserinin son yıllarda artış gösteren obezite ve reflü vakalarına bağlı olarak yaygınlaştığını belirtti. Dr. Lesley Walker, McKenna ve ekibinin yaptığı buluşun bu hastalığın önlenmesinde ve tedavisinde kullanılabilecek önemli bir adım olduğunu söyledi.

Bir Onkoloji uzmanı ise, zerdeçalın dünyada kanserle mücadelede etkisi ispat edilmiş en önemli bitki olduğuna dikkati çekti. “Zerdeçal, tümörü öldürür. Günde 2-3 çorba kaşığı hakiki zerdeçal tüketmek kanseri önlemek bakımından çok faydalı” diyerek, sahte zerdeçalın piyasada yaygın olduğuna işaret ederek şöyle konuştu: “Bu bitki İran, Hindistan ve Uzakdoğu kökenli. Türkiye’de ise Safranbolu’da yetiştiriliyor. Gerçek zerdeçal çok faydalı ama sahte zerdeçalın içine bir madde konuluyor ve kokusu benzetiliyor. Alırken dikkatli olunmalı.”
Baharatçı ustabaşı ise, zerdeçalı karabiber gibi çok sattıklarını söyleyerek, “Bağışıklık sistemini güçlendirir, antioksidan özelliği vardır, metabolizmayı hızlandırır. Sarılığa ve Hepatit B-C hastalıklarına iyi geldiğini de biliyoruz” diye konuştu. “Müşterilerimiz en fazla zerdeçallı pilav yapmak için alıyor” dedi.

Zerdeçallı pilav tarifi
MALZEMELER
Haşlanmış ya da ızgara tavuk
Karışık sebze (mısır, börülce, sarı biber, havuç vs.)
1 su bardağı kabuklu pirinç
Su, tuz
1 yemek kaşığı zerdeçal
1 yemek kaşığı sıvı yağ

NASIL YAPILIYOR?

Pirinci, zerdeçal, tuz ve yeterli miktarda suyla pişirin. Tavuğu didikleyerek bir tavada sıvı yağ ile hafif soteleyin. Üzerine lokmalık şekilde kesilmiş sebzeleri ekleyin. Sebzeler fazla yumuşamadan ateşten alın ve servis edin.